Story
Politiek
Wat is het Internationaal Strafhof?
... en je weet het
Wat zijn oorlogsmisdrijven?
Het klinkt misschien gek, maar ook in een oorlog of gewapend conflict zijn er regels. Alle landen in de wereld hebben daar samen afspraken over gemaakt.
Als personen het oorlogsrecht ernstig schenden, spreken we van oorlogsmisdaden of oorlogsmisdrijven. In Nederland staan deze in Artikel 5 tot en met 7 van de Wet internationale misdrijven.
Voorbeelden van oorlogsmisdrijven zijn:
Met opzet burgers of gevangenen doden
Verboden wapens gebruiken, zoals giftig gas
Deportatie van burgers
Verkrachtingen
Plunderen van een stad of plaats
Gijzelaars nemen
Nieuwsuur - NOS-NTR (2022)
Let op: schokkende beelden. Rusland wordt beschuldigd van massamoord op Oekraïense burgers.
De basis voor het oorlogsrecht ontstaat met het eerste Verdrag van Genève in 1864. Daarna volgen er meer verdragen. De belangrijkste komen in 1949 en 1977.
In de verdragen staan bijvoorbeeld regels over het beschermen van gewonde militairen, krijgsgevangen en burgers.
Het oorlogsrecht beschermt iedereen die niet (meer) meevecht in een oorlog of gewapend conflict. Denk bijvoorbeeld aan burgers en hulpverleners. Je mag ze niet expres aanvallen.
En je mag ook geen gebouwen verwoesten die nodig zijn om te overleven. Zoals een ziekenhuis of drinkwaterinstallatie.
Geweld mag je alleen gebruiken als het 'militair noodzakelijk' is, bijvoorbeeld om de tegenpartij uit te schakelen. Je mag nooit meer geweld gebruiken dan nodig.
Zo mag je bijvoorbeeld niet een militair doden die zich al heeft overgegeven, omdat deze persoon geen directe dreiging meer vormt.
Journaal - NOS
In 2020 blijkt dat Australische militairen krijgsgevangenen hebben vermoord in Uruzgan, Afghanistan.
Wat wel en niet mag is soms grijs gebied.
Je kan er namelijk over discussiëren wanneer iets echt 'militair noodzakelijk' is.
Ook de situatie kan verschil maken. Zo mag je geen burgerobjecten aanvallen, zoals een school. Maar als die school leegstaat en als militaire basis wordt gebruikt, kan het een ander verhaal zijn. Je moet er in ieder geval alles aan doen om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk burgerslachtoffers vallen. Bijvoorbeeld door burgers te waarschuwen voor een aanval en geen tanks bij een ziekenhuis neer te zetten.
Sommige wapens mag je nooit gebruiken. Het gaat dan vaak om wapens die veel onschuldige slachtoffers kunnen maken en geen onderscheid kunnen maken tussen burgers en militairen. Bijvoorbeeld biologische wapens of chemische wapens, zoals gifgas.
EenVandaag - AVROTROS
In Syrië is onderzoek gedaan naar het gebruik van gifgas door het Syrische leger:
Landen kunnen verdachten zelf berechten. Ook andere landen zijn verplicht dat te doen, bijvoorbeeld als een verdachte op hun grondgebied is.
Ook het Internationaal Strafhof kan mensen berechten. Al lukt dat lang niet altijd.
